Strefy bushcraftu i survivalu to specjalny program pilotażowy przygotowany przez Lasy Państwowe dla wszystkich miłośników obozowania i leśnego bytowania.
Wraz ze startem programu, w listopadzie 2019 roku utworzono 43 obszary o łącznej powierzchni ponad 65 tys. hektarów, przeznaczone do uprawiania „turystki leśnej” . Brzmi na dużo? I tak i nie… Z jednej strony uruchomienie programu przez Lasy Państwowe to ogromny ukłon w stronę bushcrafterów i survivalowców. Milowy krok dla rozwoju wiedzy o lesie i możliwości uprawiania turystyki. Jednak w perspektywie obostrzeń prawnych, które obowiązują na obszarach pilotażowych wygląda to na żółwi postęp. Tak samo jeśli spojrzymy na mapę i odkryjemy, że na południu kraju i w wielu innych miejscach obszarów nie ma w ogóle, lub są bardzo daleko od większych miejscowości, do których moglibyśmy się dostać komunikacją. Nie mniej jednak należy pamiętać, że projekt jest tylko pilotażowy, i być może rozwinie jeszcze skrzydła. Liczę na pozytywne zakończenie programu pilotażowego.
Obszary pilotażowe bushcraftu i survivalu
Celem projektu jest umożliwienie bushcrafterom, turystom i survivalowcom legalnego i kontrolowanego biwakowania w lasach państwowych. Strefy bushcraftu są w miejscem, w którym możesz w sposób niezagrażający środowisku, rozbić swój namiot, czy rozwiesić hamak i legalnie spędzić w nim noc.
Dalej jednak zabronione jest palenie ognia bez uzyskania zgody, lub poza obszarami wyznaczonymi.
Gdzie są rozmieszczone obszary pilotażowe bushcraftu i survivalu oraz jak je znaleźć?
Pełną i aktualną listę stref bushcraftu i survivalu znajdziesz na stronie Lasów Państwowych pod tym linkiem.
Dodatkowo możesz skorzystać z mapy banku danych o lasach. (jak jej użyć piszę niżej).
Jak znaleźć strefy survivalu i bushcraftu na mapie?
- Wchodzimy na mapę.
- W menu na samym dole wybieramy „Mapy BDL”.
- Następnie „Mapa zagospodarowania turystycznego”.
- Domyślnie widoczne są wszystkie warstwy: ścieżki dydaktyczne, parkingi leśne, schroniska i obszary pilotażowe bushcraftu i survivalu – jako żółte obszary z czerwoną obwódką.
- W menu z prawej strony możesz skonfigurować ustawienia wyświetlanych danych według indywidualnych potrzeb.
Mapa pod tym linkiem sformatowana jest dla lepszej widoczności samych obszarów pilotażowych. (odznacz ścieżki dydaktyczne)
Możesz również zapytać o obszary bezpośrednio w poszczególnych nadleśnictwach. Jeśli w Twojej okolicy nie ma zorganizowanego obszaru pilotażowego bushcraftu i survivalu to zawsze możesz zapytać nadleśnictwa o zgodę na biwakowanie w innym miejscu.
Kontakty do Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych (RDLP) znajdziesz tutaj. Po wybraniu odpowiedniego RDLP znajdziesz kontakt bezpośrednio z nadleśnictwem.
Jak znaleźć obszary pilotażowe bushcraftu i survivalu w terenie?
Niestety (lub na szczęście) strefy nie są w żaden sposób oznaczone. To znaczy, że w górach, aby wiedzieć czy jesteś we właściwym miejscu musisz się posłużyć mapą. Na nizinach wystarczy nawigacja według słupków oddziałowych lasu.
Co wolno, a czego nie wolno na obszarach pilotażowych bushcraftu i survivalu?
Nocowanie
Na obszarach pilotażowych możliwe jest nocowanie grup najwyżej czteroosobowych w namiotach lub hamakach, przez najwyżej dwie noce. Każdorazowo chęć korzystania z obszaru należy zgłosić mailowo do nadleśniczego.
Rozbijając namiot należy pamiętać o nie uszkadzaniu ściółki leśnej, a wieszając hamak o nie kaleczeniu drzew.
Zakaz palenia ognia
Na obszarach pilotażowych bushcraftu i survivalu, tak samo jak we wszystkich innych lasach państwowych jest zakaz palenia ognia poza miejscem wyznaczonym. To znaczy, że bez zgody nadleśnictwa nie wolno rozpalać ognisk, kuchenek survivalowych ani turystycznych.
O to gdzie na obszarze pilotażowym można rozpalić ogień należy zapytać we właściwym dla obszaru nadleśnictwie. (kontaktu szukaj w treści wyżej)
Zbieranie drewna na opał
Tak samo jak w reszcie lasów państwowych zbieranie drewna na opał lub w innym celu możliwe jest jedynie za pozwoleniem właściciela terenu – nadleśnictwa.
Zbieranie grzybów i owoców leśnych
Na obszarach pilotażowych survivalu możesz zbierać wszelkie runo leśne pod warunkiem, że nie uszkadzasz roślin chronionych i nie niszczysz ściółki leśnej.
Obszary pilotażowe bushcraftu, a zwierzęta domowe
Pamiętaj, że na obszarach pilotażowych wolno Ci trzymać psa tylko na smyczy – jak na terenie każdego innego lasu.
Jest to ważne z punktu widzenia naturalnych mieszkańców lasu – dzikich zwierząt. Pies może stać się kłusownikiem lub straszyć zwierzęta wypłaszając je z naturalnych siedlisk. Ponadto zostawia swój zapach i ślady mogące wpływać na zachowanie miejscowych drapieżników. Z tej przyczyny ważne jest, żeby nie biegał poza wyznaczonymi szlakami lub drogami uczęszczanymi przez ludzi.
Wjeżdżanie samochodem na teren pilotażowy bushcraftu i survivalu
Z oczywistych względów wjeżdżanie na kładzie, motocyklu czy samochodem do lasu jest zabronione. Co za tym idzie – nie… nie zanocujesz w kamperze.
Dodatkowe obostrzenia i regulaminy
Na stronach nadleśnictw opiekujących się poszczególnymi obszarami pilotażowymi survivalu i bushcraftu można znaleźć regulamin korzystania z nich.
Treść regulaminu jest ujednolicona i zamieszczam ją poniżej.
Regulamin korzystania z obszarów pilotażowych bushcraftu i survivalu
Wzór treści regulaminu podany przez Lasy Państwowe.
- Gospodarzem terenu jest nadleśniczy Nadleśnictwa […].
- Obszar pilotażowy oznaczony jest na mapie [tu lokalizacja mapy], a w terenie wyznaczają go słupki oddziałowe o numerach […]. (Dla terenów górskich zapis będzie brzmiał: „Obszar pilotażowy oznaczony jest na mapie [tu lokalizacja mapy]”).
- Możesz tutaj bezpłatnie odpocząć, lecz pamiętaj, bez względu na to, jakiego wyposażenia używasz do wypoczynku, nie może on niszczyć drzew, krzewów oraz runa leśnego.
- Możliwe jest nocowanie w jednym miejscu maksymalnie czterech osób przez nie dłużej niż dwie noce z rzędu. Każdy nocleg należy zgłosić mailowo na adres właściwego nadleśnictwa nie później niż w dniu noclegu. Powyżej ustalonego limitu wymagana jest zgoda właściwego nadleśniczego.
- Jeśli zamierzasz nocować w lesie, rekomendujemy użycie własnego hamaka, tarpa, a w wypadku rozbicia namiotu pamiętaj, żeby robić to na trwałej, twardej nawierzchni bez szkody dla runa leśnego i bez rozgarniania ściółki leśnej.
- Zanim wyruszysz do lasu, sprawdź na mapie zakazów wstępu do lasu, czy nie został wprowadzony okresowy zakaz wstępu do lasu, np. z powodu dużego zagrożenia pożarowego.
- Sprawdzaj prognozy pogody dla obszaru, na którym przebywasz. W razie ostrzeżeń przed silnymi wiatrami i burzami, w trosce o swoje bezpieczeństwo, koniecznie zrezygnuj z pobytu w lesie.
- Pamiętaj, że używanie otwartego ognia w lesie jest bezwzględnie zabronione.
- Rozpalenie ogniska jest możliwe jedynie w miejscach do tego wyznaczonych przez nadleśniczego. Jeśli zależy Ci na rozpaleniu ognia, zaplanuj wycieczkę tak, aby uwzględniała miejsca do tego przeznaczone. Informację o takich miejscach możesz uzyskać w miejscowym nadleśnictwie.
- Nie wjeżdżaj do lasu pojazdem silnikowym, zaprzęgowym ani motorowerem. Jeśli przyjechałeś samochodem, pamiętaj, żeby pozostawić go na pobliskim parkingu leśnym lub innym miejscu do tego wyznaczonym.
- Możesz pozyskiwać na własny użytek owoce, grzyby i zioła. Zanim je pozyskasz, upewnij się, że są jadalne i nie podlegają ochronie gatunkowej oraz że nie znajdujesz się w oznakowanym miejscu, w którym zbiór płodów runa leśnego jest zabroniony.
- Weź z domu worek na odpadki i zabierz je ze sobą. W środku lasu nie znajdziesz kosza na śmieci.
- Zachęcamy Cię, abyś do przechowywania przyniesionych do lasu posiłków i napojów używał pudełek i butelek wielokrotnego użytku.
- Nie wyrzucaj pozostałości jedzenia, które przyniosłeś za sobą. Mogą one zaszkodzić dziko żyjącym zwierzętom.
- Załatwiając potrzeby fizjologiczne, zatrzyj po sobie ślady. Ogranicz używanie środków higieny osobistej ingerujących w środowisko naturalne np. chusteczek nawilżanych.
- Jeśli zabierasz na wyprawę swojego pupila, pamiętaj, żeby trzymać go cały czas na smyczy.
- W trosce o bezpieczeństwo swoje i dzikich zwierząt zachowaj odpowiedni dystans. Nie podchodź do nich i nie próbuj ich karmić.
- W razie zagrożenia zdrowia znajdź najbliższy słupek oddziałowy i podaj osobom przyjmującym zgłoszenie numery, które są na nim widoczne. (Dla terenów górskich „W razie zagrożenia zdrowia znajdź najbliższy charakterystyczny obiekt w terenie, który będziesz umiał opisać osobom przyjmującym zgłoszenie”).
- Pamiętaj, że nie jesteś jedynym gościem lasu. Zachowaj ciszę.
- Zależy nam na Twojej opinii na temat pobytu w lesie. Podziel się swoimi wrażeniami. Specjalnie do tego celu przygotowaliśmy formularz ankietowy, dostępny tu [adres www nadleśnictwa].
- W razie dodatkowych pytań, skontaktuj się z Nadleśnictwem […]
Podsumowanie tematu obszarów pilotażowych bushcraftu i survivalu
Pamiętajmy o tym, że obszary pilotażowe są dla nas. Dla wszystkich miłośników dzikiej przyrody i biwakowania. Jest to krok milowy w stronę liberalizacji prawa do korzystania z lasów państwowych. Korzystajmy z nich mądrze i z szacunkiem do przyrody. Pojawiajmy się tam jako gość, więc zachowujmy się stosownie.
Zabierajmy wspomnienia i śmieci, a zostawiajmy najwyżej ślady naszych stóp.
Dbajmy o naszą przyrodę.
Do zobaczenia na szlaku!
Śledź mnie na FB lub IG